Группа Почемучки 30

Кыайыы 75 сыла! Кыайыы салюта Дойдубут илиҥҥи быыһыгар Кыыдааннаах кыһыммыт баранна, Чаҕылхай сааскы халлааныгар Үөрүүлээх сурахпыт тарҕанна. Аҕалла мөлүйүөн сүрэҕэр Өр кэмҥэ кэтэспит күннэрин, Хаан утахтаах өстөөх сиригэр Тиһэх канонада ньиргиэрин. Бу бүгүн кыһыл буойуннар Берлин куораты ыллылар, Рейхстаг үрдүгэр тахсаннар Кыайыы Знамятын астылар. Кытыастар Кыһыл Знамяттан Аан дойду үөрүүнэн долгуйар, Ол тахсар саҥа күн уотуттан, Баттаммыт дьон-аймах уһуктар. Сир киинэ Москва куоракка Кыайыыбыт салюта ньиргийэр, Сибэкки букета халлааҥҥа Айхаллаан ыһылла үрэллэр. Уруйдан, тапталлаах Дойдубут! Аатырда эн аатыҥ аар-саарга, Бигэтик эрэнэр буоларбыт Бу кэлбит саргылаах Кыайыыга. Кыайыы салюта: хоһоон/Көтүү: хоһооннор, поэмалар/Иннокентий Артамонов – Якутскай: Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1978 – с.163

"Почемучки" белех улэлэрэ, ыам ыйа, 2020 сыл

Эhээлэргэ махтал Ча5ыл куммут еруу тыктын диэн Уоттаах кутаа уотуттан ордон Кэлбиккит эьээлэр эьиги Эйэлээх оло5у эргитэн. Эьээлэр, эбээлэр кырдьыман, Кун эмиэ эьиэхэ мичээрдиир Сибэкки дьербетун уунабыт, Ейебул куус кеме буолуохут. Кыайбыккыт сэриини эьээлэр, Уот сэрии кырдьа5ас саллааттара Эьиэхэ кырачаан сиэннэргит Теленнеех баьыыба тиэрдэбит. 

Бары бииргэ ыллыыбыт. 1.Детсаппыт кэрэкэтиэн Киниэхэ тэн суох ини, Кердеех олохпутун Уерэ-кете туойабыт.        Хос ырыа Мин детсаппын ахтабын, Барар кэммин куутэбин Ийэм эрдэ туруорар, Эрдэ илдьэн туттарар. 2.Чыычаахпыт ырыа ыллыыр Тиин кыыл эриэхэ хахтыыр, Бары до5ордуубут Бары бииргэ оонньуубут.         "Учугэй" Уерэнэрбит учугэй, Улэлиирбит учугэй Уерунньэнмит - учугэй Ункуулуурбут - учугэй.           Хос ырыа Учугэй-учугэй, Учугэйтэн уерэбит, Учугэй-учугэй Учугэйдэр дэтэрбит. Кердеех буолар учугэй, Кехтеех буолар учугэй, Ырыа ыллыыр - учугэй, Ытаабаппыт - учугэй!

Таба тыыныыга эрчиллиилэр 1.Салгыны куускэ э5ирийэн, испитигэр тутабыт (мээчик курдук испит уллэр). Теттеру аа дьуо салгын таьаарабыт (ьуу), ытыспытынан уоспут таьаайыытын тутабыт. 2.Тарбахтарбытын хамсатан сирэйбитигэр суурдэбит. Сууспутугэр, харахтарбытынан, муннубутунан, уоспут урдунэн, кулгаахтарбыт кэннинэн. 3.Салгыны э5ирийэн, испитигэр тутабыт (п уонна х дор5ооннору таьаарабыт). 4.Тылбытынан чаьы стрелкатын оноробут. Салгыы тылбытын уна, ханас эргитэбит.

УБААСТАБЫЛЛААХ ТЕРЕППУТТЭР. Ейтен аа5арга уерэнэбит, куммутун туьалаахтык атаарабыт . О5олоргутун кытта бииргэ дьарыктанын, оонньоон.      Чабыр5ахтар         Чалбах Чараас-чычаас, килиэр-халаар, Куойэ-хаайа халыьыйа, Чалыр-чулур, чалып-чулуп, Чалым чалбах ча5ылыйар, Чыбыр-чылыр, Чуочай-чаачай, Чомпой ойбон чо5улуйар. Чыыбы-чаабы чабыр5ах Чыыбы чаабы Биир тумустаах, Чыыбы чаабы Икки харахтаах, Чыыбы чаабы Икки атахтаах, Чыыбы-чаабы Икки кыаттаах, Чыыбы-чаабы Биир кутуруктаах, Чыыбы-чаабы Аата чыычаах.